Estrutura e Función Celular

Orgánulos Citoplasmáticos

  • O citoplasma é o material contido que existe entre a membrana plasmática e a membrana nuclear.
  • Os ribosomas ocúpanse da síntese de proteínas.
  • Retículo endoplasmático rugoso (RER): Síntese de proteínas que poden ser almacenadas e secretadas ao exterior ou unidas a lisosomas.
  • Retículo endoplasmático liso (REL): Síntese e transporte de lípidos, detoxificación, glicoxenolise, almacenamento de calcio.
  • O aparato de Golgi: Glicosilación de proteínas, empaquetamento, maduración e transporte de moléculas, formación de lisosomas e acrosomas.
  • Lisosomas: Dixestión celular.
  • Peroxisomas: Catabolismo de purinas (A e G), catabolismo de lípidos de cadea longa, detoxificación celular.
  • As mitocondrias: Obtención de enerxía mediante a respiración celular, síntese de lípidos, síntese do grupo hemo da hemoglobina.

Citoesqueleto

O citoesqueleto é unha rede de túbulos e filamentos presente nas células eucariotas que determina a forma celular, a posición e o desprazamento intracelular de orgánulos, o movemento e a división celular.

  • Microfilamentos: Contracción muscular, formación do esqueleto citoplasmático, adhesión e migración celular, endocitose, exocitose e transporte de vesículas, formación de microvilosidades e estereocilios.
  • Filamentos intermedios: Interveñen na comunicación intercelular, permiten ás células soportar tensións mecánicas cando exercen unha función estrutural.
  • Microtúbulos ou centrosoma: Soporte estrutural, organizan os movementos dos orgánulos celulares, dotan de mobilidade á célula mediante a formación de cilios e flaxelos, forman o fuso mitótico na división celular.

Homeostase e Propiedades Celulares

Homeostase: Estado das células no que son capaces de manter unha condición interna estable, compensando os cambios na súa contorna mediante distintos mecanismos de regulación.

As células:

  • Están envoltas pola membrana plasmática.
  • Secretan substancias que crean un contorno favorable ao seu redor (matriz extracelular).
  • Producen e almacenan enerxía.
  • Multiplícanse.

Fases da Enfermidade

Fase Prepatoxénica

Iníciase a enfermidade, pero a persoa non presenta manifestacións clínicas, nin cambios celulares, tisulares ou orgánicos.

Fase Patoxénica

Cambios celulares, tisulares ou orgánicos, pero a persoa non percibe síntomas ou signos da enfermidade.

  • Período de incubación: Multiplicación de microorganismos ou toxinas. Rápida, dura horas ou días.
  • Período de latencia: En enfermidades dexenerativas. É unha fase longa porque son enfermidades de evolución moi lenta.

Fase Clínica

  • Etapa prodrómica: Primeiros signos e síntomas. Inespecíficos. Exemplos: febre, cefalea, malestar xeral, etc.
  • Etapa clínica: Síntomas e signos específicos da enfermidade. Permite determinar o diagnóstico e, á súa vez, o tratamento para curar ou controlar a enfermidade e evitar complicacións e secuelas.
  • Etapa de resolución: Etapa final. A enfermidade desaparece, vólvese crónica ou o paciente falece.

Conceptos Anatómicos Fundamentais

Sistema vs. Aparato

  • Sistema: Agrupación de órganos formados polos mesmos tipos de tecidos e que desenvolven unha función fisiolóxica determinada.
  • Aparato: Conxunto de órganos formados por diferentes tipos de tecidos e que funcionan de maneira coordinada.

Planos de Referencia Anatómicos

Os tres planos de referencia son:

  • Plano saxital: Divide o corpo en dereita e esquerda.
  • Plano frontal (ou coronal): Divide o corpo en anterior (ventral) e posterior (dorsal).
  • Plano transversal (ou axial): Divide o corpo en superior (cranial) e inferior (caudal).

Técnicas de Diagnóstico por Imaxe

Definicións

  • Ecografía: Técnica de diagnóstico por imaxe que utiliza ultrasóns.
  • Tomografía Computadorizada (TC): Utiliza raios X cun sistema informático que procesa as imaxes e permite ver seccións transversais do corpo.
  • Resonancia Magnética (RM) (ou RMN): Emprega imáns potentes e ondas de radio para xerar imaxes detalladas en dúas ou tres dimensións.

Comparación TC vs. RM

  • Diferenzas: A TC emprega raios X (radiación ionizante), mentres que a RM emprega ondas de radio (radiación non ionizante).
  • Similitudes: Ambas son técnicas de imaxe que xeran seccións transversais do corpo para o diagnóstico médico.

Recursos Terapéuticos

Principais recursos terapéuticos:

  • Medidas hixiénicas
  • Farmacoterapia
  • Radioterapia
  • Quimioterapia
  • Sueroterapia
  • Dietoterapia
  • Ortopróteses
  • Cirurxía
  • Fisioterapia
  • Psicoterapia

Membrana Plasmática: Funcións

As funcións da membrana plasmática inclúen:

  • Separar o citoplasma e os seus orgánulos do medio externo.
  • Función de relación (recepción de sinais).
  • Participar no control e no desenvolvemento da división celular.
  • Facilitar a adhesión e comunicación entre células adxacentes.
  • Producir e controlar gradientes electroquímicos.
  • Regular o transporte e o intercambio de substancias entre o citoplasma e o exterior dun modo selectivo (permeabilidade selectiva).

Cavidades Corporais e Órganos Principais

Principais cavidades internas e os órganos que aloxan:

  • Cavidade cranial: Cerebro, cerebelo.
  • Cavidade vertebral ou raquídea: Medula espiñal.
  • Cavidade torácica: Corazón, pulmóns, esófago, traquea, grandes vasos sanguíneos.
  • Cavidade abdominal: Estómago, intestinos (maior parte), fígado, vesícula biliar, páncreas, bazo, riles (parte superior).
  • Cavidade pelviana: Vexiga urinaria, órganos reprodutores internos (útero, ovarios ou próstata, vesículas seminais), recto, parte final dos intestinos, riles (parte inferior).